Akta Sydonii
Czy to na jednej z tych ścian wisiał niegdyś zagioniony portret Sydonii von Borck? Nazwa Stargordt (Starogard) padała tu już kilkakrotnie. W przypadku „Akt Sydonii” Stargordt ma znaczenie przede wszystkim jako siedziba rodziny von Borcke. Legendarny portret Sydonii wisiał podobno w galerii przodków w starogardzkim pałacu, dopóki nie spłonął wraz z wyposażeniem w marcu 1945 […]
Zgodnie z legendą kłódka odegrała również ważną rolę w sprawie Sydonii von Borck. Gustav Heinrich Schwallenberg zapisał tragiczne dzieje tej pomorskiej szlachcianki na odwrocie tzw. podwójnego portretu ze Stargordt (dzisiaj Starogard). Chociaż wszystko wskazuje na to, że obraz został zniszczony, tekst Schwallenberga przetrwał a jego wersja wydarzeń znacząco uformowała naszą pamięć o Sydonii i zatarła […]
Kto powiedział, że czarownice latają namiotłach? Wraz z aktorką, Katją Klemt zgłębiamy tajemnice związane z byciem czarownicą. Jedną z nich jest… ich środek transportu. Nie na miotle, ani nie na rowerze – tylko wyjątkowo samochodem udaliśmy się w tym celu do Zamku Penzlin na Pojezierzu Meklemburskim. Po dotarciu do Zamku Penzlin ogarnia nas porażające poczucie […]
Historie prześladowań czarownic są wciąż żywe i często niezwykle współczesne. Sztuka i kultura dają nam szansę, by przyjrzeć się nim, prowokować do refleksji, badać na nowo. I tak np. Teatr Współczesny w Szczecinie bierze na warsztat klasykę – “Czarownice z Salem” Arthura Millera. To “pretekst do dyskusji o współczesnym świecie: świecie rozpiętym pomiędzy religią a polityką (…) […]
W czytelni Archiwum Uniwersyteckiego w Greifswaldzie Katja Klemt, wcielająca się w szlachciankę von Borck w ramach naszego projektu, prowadzi przesłuchanie w sprawie Sydonii. Kierownikiem tej placówki jest Dirk Alvermann. Dwadzieścia dwa lata temu, jeszcze jako pracownik Archiwum Państwowego w Greifswaldzie, otworzył teczkę Sydonii i opracował oparty na źródłach opis życia tej legendarnej „czarownicy”. Jedno z […]
Sydonia von Borck na planie filmowym Michała Majerskiego. Bodajże najsłynniejsza pomorska szlachcianka, grana przez Annę Januszewską, tworzy ramy dla filmowych rozważań nad historycznymi przełomami i ciągłością historii w regionie. O tym w filmie „Było sobie Pomorze” Michała Majerskiego – obraz wart obejrzenia tutaj!
Pochód grozy wyruszył do kata. Tak w mieście Neustettin skończyły się chude lata. Od tysiąc pięćset dziewięćdziesiątego drugiego roku Czterdzieści dziewięć czarownic zmarło w toku.Tak mogłoby brzmieć tłumaczenie rymowanki widniejącej na pewnym banknocie zastępczym z dawnego Szczecinka. W Neustettin miały miejsce liczne procesy o czary – zwłaszcza pomiędzy1585 a 1592 rokiem. Max von Stojentin pisze […]
Johannes Bugenhagen spogląda dumnie z opony Croya, szlachetny Doctor Pomeranus stoi między Książętami Pomorskimi, Barnimem IX i Filipem I. Wiosną 1526 roku zapisał w Wittenberdze tzw. „Hexenpredigt” – kazanie o czarownicach, które wygłosił tam Marcin Luter. Ten pochodzący z Wolina pastor i uczony był jednym z najbliższych współpracowników Marcina Lutra i przeszedł do historii jako […]
Autor tekstu: Paul Sperber Z dzisiejszej perspektywy może to zabrzmieć paradoksalnie: orzecznictwo w procesach o czary? Jak najbardziej, ponieważ czary uważano właśnie za akt prawny. Dlaczego jednak w ogóle rzekome czarownice były prześladowane? Krótko mówiąc, były one uznawane za poplecznice diabła, które celowo wyrządzały szkody jak nieurodzaj, burze, pożary, a także nieszczęścia dotykające pojedyncze osoby […]
4 września 2020 r., Zamek Książąt Pomorskich. Dr Paweł Gut prezentuje okładkę ponad czterystuletnich akt procesowych (1601-1602). Znajdują się w Archiwum Państwowym w Szczecinie i dotyczą ostatniej skargi Sydonii von Borck w sporze z bratem Ulrykiem o zaległe alimenty i spadek, przysługujące jej po śmierci siostry Doroty. I tym razem spełzło na niczym. Ulryk zmarł […]